9ο μάθημα : Οριστική Μέλλοντα ενεργητικών ρημάτων

Για να σχηματίσουμε το μέλλοντα των φωνηεντόληκτων ρημάτων, (δηλαδή των ρημάτων που έχουν χαρακτήρα φωνήεν π.χ. λύω )

·         παίρνουμε το ρήμα όπως το κλίναμε στον ενεστώτα

·         ανάμεσα στο θέμα και στην κατάληξη προσθέτουμε το χαρακτηριστικό γράμμα του μέλλοντα που είναι το -σ-

και λέγεται χρονικός χαρακτήρας.

λύ-σ-ω

λύ-σ-εις

λύ-σ-ει

λύ-σ-ομεν

λύ-σ-ετε

λύ-σ-ουσιν

Τι γίνεται με τα ρήματα που είναι αφωνόληκτα;

όσα, δηλαδή, έχουν χαρακτήρα:

χειλικό:      π, β, φ

ουρανικό:  κ, γ, χ 

οδοντικό:  τ, δ, θ

Ο χαρακτήρας των ρημάτων αυτών ενώνεται με το -σ- του μέλλοντα και μας δίνει διάφορες μεταβολές. Έτσι,

Τα χειλικόληκτα: π, β, φ, πτ,  +  σ = ψ, π.χ.

τρέπω > τρέψω,    
τρίβω > τρίψω,    
γράφω > γράψω,     
βλάπτω > βλάψω

γρά-ψ-ω

γρά-ψ-εις

γρά-ψ-ει

γρά-ψ-ομεν

γρά-ψ-ετε

γρά-ψ-ουσιν

Τα ουρανικόληκτα:  κ, γ, χ  ττω, σσω, ζω  +  σ =  ξ, π.χ. 

 διώκω > διώξω,   
λέγω > λέξω,    
ἄρχω > ἄρξω,    
φυλάττω  > φυλάξω

ἄρ-ξ-ω

ἄρ-ξ-εις

ἄρ-ξ-ει

ἄρ-ξ-ομεν

ἄρ-ξ-ετε

ἄρ-ξ-ουσιν

Τα οδοντικόληκτα: τ, δ, θ μερικά σε -ττω, -ζω και -ίζω + σ = σ, π.χ.

 πείθω > πείσω,       
σχίζω > σχίσω

πεί-σ-ω

πεί-σ-εις

πεί-σ-ει

πεί-σ-ομεν

πεί-σ-ετε

πεί-σ-ουσιν

Σημείωση: τα ρήματα που έχουν ρηματικό χαρακτήρα δ, τελειώνουν σε -ίζω και έχουν περισσότερες από δύο συλλαβές  σχηματίζουν το μέλλοντα σε -ιῶ, π.χ.
νο-μί-ζω > νομιῶ,
κο-μί-ζω > κομιῶ