Για να διατυπώσουμε μια κατανοητή πρόταση χρειαζόμαστε δύο βασικά στοιχεία:
α) Το υποκείμενο
β) Το κατηγόρημα
Υποκείμενο είναι αυτό για το οποίο γίνεται λόγος στην πρόταση, είναι αυτό που ενεργεί, που παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε μια κατάσταση.
Κατηγόρημα είναι το ρήμα της πρότασης και εκείνες οι λέξεις που συνοδεύουν το ρήμα.
Το κατηγόρημα σε μια πρόταση μπορεί να είναι:
α) Μονολεκτικό, να αποτελείται από ένα ρήμα μόνο, π.χ. λύω, λύετε...
κατηγόρημα
| ||
Υποκείμενο
|
ρήμα
| |
Ὁ Σωκράτης
|
εἶπε.
|
β) Περιφραστικό, να αποτελείται από
1) ένα τύπο ενός μεταβατικού ρήματος + αντικείμενο
κατηγόρημα
| |||
Υποκείμενο
|
μεταβατικό ρήμα
|
αντικείμενο
| |
Ὁ Σωκράτης
|
διδάσκει
|
τὴν ἀρετήν
|
2) ένα τύπο ενός μεταβατικού ρήματος + αντικείμενο + αντικείμενο
κατηγόρημα
| ||||
Υποκείμενο
|
μεταβατικό ρήμα
|
αντικείμενο
|
αντικείμενο
| |
Ὁ Σωκράτης
|
διδάσκει
|
τῷ μαθητῇ
|
τὴν ἀρετήν
|
3) ένα τύπο ενός συνδετικού ρήματος + το κατηγορούμενο του υποκειμένου
κατηγόρημα
| |||
Υποκείμενο
|
συνδετικό ρήμα
|
κατηγορούμενο του υποκειμένου
| |
Ὁ Σωκράτης
|
ἦν
|
σοφός.
|